Πίσω στη δεκαετία του ’90, ο Michael Jackson τηλεφώνησε στον γάλλο φωτογράφο Pierre Commoy και τον ζωγράφο Gilles Blanchard – γνωστότερους ως Pierre et Gilles – για να παραγγείλει 70 πορτρέτα.
Ο βασιλιάς του Pop επιθυμούσε κι αυτός τη δική του καλλιτεχνική signature αναπαράσταση από το δίδυμο, ίσως έχοντας δει τις παραμυθένιες απεικονίσεις της Madonna ως μια φλογερή ιαπωνική θεότητα ή τον Boy George ως τον ινδικό θεό Κρίσνα.
Ο Τζάκσον αδυνατούσε να καταλάβει όμως την επίπονη εργασία και την αγάπη που απαιτούσε κάθε εικόνα, ζητώντας την κατασκευή ενός larger-than-life τρισδιάστατου θεατρικού σκηνικού, φτιαγμένο από το μηδέν, με κάθε λεπτομέρεια ζωγραφισμένη με επιμέλεια στο χέρι, σε κάθε φωτογραφία μετά την εκτύπωσή της.
“Όπως και πολλοί άλλοι, νομίζω ότι υπέθεσε ότι κάναμε τα πάντα στο Photoshop”, δήλωσε ο Blanchard, το ήμισυ από τους συνεργάτες-in-art, των οποίων η παραγωγή ποτέ δεν ξεπέρασε 20 πορτρέτα το χρόνο. “Έτσι, δυστυχώς, έπρεπε να αρνηθούμε.”
Για τους Pierre et Gilles, το να απογοητεύσουν τον πιο διάσημο τραγουδιστή του κόσμου ήταν μόνο ένα από τα εκπληκτικά γεγονότα που έζησαν κατά τη διάρκεια μιας 40ετούς καριέρας τους, που πέρασε φωτογραφίζοντας την ελίτ της μουσικής και κινηματογραφικής βιομηχανίας. Δύο νέες εκθέσεις στο Παρίσι και τις Κάννες αποτιούν φόρο τιμής στους καλλιτέχνες, που έχουν μεταμορφώσει τους ανθρώπους τους σε μυθολογικές ιστορίες, αγίους και οσιομάρτυρες.
Η έκθεση στις Κάννες – της πόλης που φιλοξενεί το διάσημο φεστιβάλ κινηματογράφου της Γαλλικής Ριβιέρας – δίνει στους επισκέπτες μια σπάνια ματιά στη μαγεία της δημιουργίας behind-the-scenes. Ο υπότιτλος του, “Le Goût du Cinéma” (Μια γεύση από σινεμά), αφορά στην αυτοσχεδίαση της πρώιμης κινηματογραφικής παραγωγής και την καλλιτεχνική τους εμμονή με τον George Méliès, τον παρισινό σκηνοθέτη που πρωτοστάτησε στα χειροποίητα σπέσιαλ εφέ στις αρχές του 20ού αιώνα.
“Όταν βλέπεις μια ταινία του Méliès, ο ενθουσιασμός είναι δεδομένος και μένεις να αναρωτιέσαι πώς σκαρφίστηκε φωτογραφικά όλη τη μαγεία”, περιγράφει ο curator της έκθεσης στις Κάννες Numa Hambursin. “Το παιχνιδιάρικο bricolage των Pierre et Gilles θυμίζει όλο αυτό.”
Από τη γνωριμία τους το 1976 σε ένα πάρτι του Ιάπωνα σχεδιαστή μόδα Kenzo Takada, οι Γάλλοι Commoy και Blanchard έχουν φιλοτεχνήσει εκατοντάδες πορτραίτα με επώνυμα πρόσωπα και γνωστούς φίλους. Από τη γερμανίδα punk rocker Νίνα Hagen ως S&M νοικοκυρά, μέχρι τον τραγουδιστή Serge Gainsbourg ως έναν άθλιο Άγιο Βασίλη πίσω από τις μπάρες της φυλακής ή τον βέλγο μουσικό Stromae ως άγιο που κρατάει μια φανταχτερή ανθοδέσμη, τα έργα τους αποτελούν ορόσημο στη σύγχρονη τέχνη.
Ο επαναπροσδιορισμός των ποπ σταρ ως αντικείμενα λατρείας ήρθε φυσικά στους καλλιτέχνες. Και οι δύο μεγάλωσαν σε μικρές πόλεις όπου καλλιέργησαν μια γοητεία για βιβλικές φιγούρες, κλασική ζωγραφική και ποπ είδωλα τόσο εκλεκτικά όσο η Brigitte Bardot και η Μικρή Γοργόνα. “Εξάλλου, είναι σχεδόν οι παγανιστικές θεότητες της εποχής μας”, υπογραμμίζει ο Blanchard κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους στις Κάννες.
Έχοντας ακονίσει τα δόντια τους με φωτογραφίες του Σαλβαδόρ Νταλί και του Iggy Pop για το περιοδικό Façade (το γαλλικό ανάλογο του αμερικανικού Interview του Andy Warhol), βρήκαν τη δημιουργική κοινότητά τους στο Palace (την απάντηση του Παρισιού στο διάσημο νυχτερινό κέντρο διασκέδασης Studio 54). “Ήταν ένα γιγαντιαίο πάρτυ, χωρίς σύνορα μεταξύ εθνοτήτων, σεξουαλικότητας, φύλων ή θρησκειών “, δήλωσε ο Commoy. “Αυτό το μήνυμα αποδοχής και ανοιχτού μυαλού βρίσκεται και στο DNA του έργου μας”.
Πράγματι, οι πολύ στυλιζαρισμένοι πίνακες ζωγραφικής τους ή ζωντανές εικόνες, ήταν αρχικά υπερβολικές στην τέχνη της Γαλλίας στα τέλη της δεκαετίας του 1970. “Σε αντίθεση, για παράδειγμα, με τις ΗΠΑ ή τη Γερμανία, η γαλλική σύγχρονη τέχνη παραμένει πολύ επηρεασμένη από τον εννοιολογικό σχεδιασμό του Marcel Duchamp, όπου το μήνυμα υπερισχύει της μορφής”, δήλωσε ο επιμελητής Hambursin. “Με τους Pierre et Gilles, η μορφή δημιουργεί σχεδόν το μήνυμα.”
Οι Pierre et Gilles δεν έχουν ποτέ επιδιώξει validation από τους κριτικούς, ούτε έχουν σταματήσει να προκαλούν και να εξελίσσονται. Η δουλειά τους γιορτάζει με υπερηφάνεια το αντρικό γυμνό και υπογραμμίζει κοινωνικοπολιτικά ζητήματα, όπως η επιδημία του AIDS, ο πόλεμος στο Ιράκ και ο γάμος των ομοφυλοφίλων. Παράλληλα με image makers όπως ο φωτογράφος Robert Mapplethorpe και ο καλλιτέχνης James Bidgood, είναι υπερήφανοι για την κεντρική ιδέα στα έργα τους και την πορεία τους ότι «η ομοφυλοφιλία δεν είναι βρώμικη».
“Από τη δεκαετία του ’80, έχουμε λάβει πολλές επιστολές από γκέι νέους στην Κίνα, τη Ρωσία και όλο το κόσμο για να μας ευχαριστήσουν που τους δώσαμε αυτοπεποίθηση και απενοχοποίηση απεικονίζοντας τις επιθυμίες τους σε ένα θετικό φως”, δήλωσε ο Commoy. “Αυτό είναι πολύτιμο για μας.”
Σημαντικά μουσεία εντέλει έδειξαν ενδιαφέρον για τους φανταστικούς τους κόσμους, οι οποίοι απολαμβάνουν τώρα τη σπάνια διάκριση της αφρόκρεμας των κριτικών, αλλά και του ευρέος κοινού, δήλωσε ο επιμελητής Hambursin.
“Η αμεσότητα στο θέμα – ο διάσημος ηθοποιός, ο αγαπημένος τραγουδιστής, δίνει στους (καλλιτεχνικά) αρχάριους ένα άμεσο σημείο εισόδου. Στη συνέχεια, υπάρχουν πολλά μηνύματα για όσους μπορούν να ανιχνεύσουν αναφορές στην ιστορία της τέχνης, τη λογοτεχνία, τη μυθολογία κ.ο.κ. “
Παρότι κι οι 2 πλησιάζουν τα 70, υπάρχει μια διασημότητα που το δίδυμο εξακολουθεί να ελπίζει να συνεργαστεί, παρά τη συνήθη απροθυμία τους να ζητήσουν οι ίδιοι συνεργασίες.
“Η Lana Del Rey θα ήταν ένα ιδανικό πρότυπο για εμάς”, αποκάλυψε ο Blanchar
