Ο Νάρκισσος είναι ένα από τα πιο γνωστά πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας και το όνομά του έχει παγκοσμίως επιλεγεί για να περιγράψει μια διαταραχή προσωπικότητας, που αφορά σε ανθρώπους που πάσχουν από υπέρμετρο εγωισμό, αναζητούν μόνο μια «αυλή» που θα τους θαυμάζει, μπορούν να αγαπήσουν μόνο τον εαυτό τους, νιώθουν ότι είναι ανώτεροι από όλους τους άλλους και πραγματικά μοναδικοί. Ο ναρκισσιστής δεν καταλαβαίνει την εμμονή που έχει με τον εαυτό του και ακριβώς επειδή τον ενδιαφέρει μόνο το εγώ του η συσχέτιση μαζί του είναι δύσκολη και επώδυνη για τους άλλους.
Πώς θα τον αναγνωρίσουμε
Ο νάρκισσος δεν είναι απλώς εγωιστής, είναι ένας άνθρωπος τόσο εγωκεντρικός που δεν έχει καμία διάθεση να ακούσει τι έχει να πει ο οποιοσδήποτε άλλος, που δεν αντέχει να συγκριθεί ή να αγωνιστεί γιατί δεν μπορεί να χάσει, που πιστεύει ότι είναι μοναδικός στον κόσμο. Ο νάρκισσος θεωρεί ότι είναι ο καλύτερος, ο εξυπνότερος, ο ομορφότερος και θέλει να το ξέρουν και να το εκφράζουν και όλοι οι άλλοι αυτό. Είναι σύνηθες να ασχολείται με επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με τη δημοσιότητα, π.χ. καλλιτέχνης. Επίσης, ο ναρκισσιστής είναι συχνότερα άνδρας και μάλιστα νέος, καθώς όσο περνούν τα χρόνια οι άνθρωποι ωριμάζουμε και συχνά βελτιωνόμαστε. Του αρέσει να χειρίζεται τους άλλους και να έχει δίπλα του ανθρώπους τους οποίους κάνει ό,τι θέλει και εκείνοι μόνο τον εξυμνούν. Δυσκολεύεται να κάνει ερωτικές σχέσεις γιατί συχνά απατά, αφού ο εξιδανικευμένος έρωτας που έχει στο μυαλό του ξεφτίζει πολύ γρήγορα, αλλά και επειδή οι σύντροφοί του συνήθως κουράζονται και τον αφήνουν.
Η άλλη όψη του νομίσματος
Θα λέγαμε ότι ο νάρκισσος προέρχεται από μια οικογένεια όπου τον αποθέωναν και τον θεωρούσαν μοναδικό. Σε πολλές περιπτώσεις ισχύει αυτό. Οι ειδικοί συστήνουν οι γονείς να επαινούν τα παιδιά ώστε να χτίζουν την αυτοπεποίθησή τους χωρίς να φτάνουν όμως στην υπερβολή. Μερικές φορές όμως ναρκισσιστική προσωπικότητα εξελίσσουν και παιδιά που απορρίφθηκαν –ή έτσι ένιωσαν– από την οικογένειά τους και προσπαθούν να μιμηθούν τη συμπεριφορά και την προσωπικότητα των γονιών τους, με αποτέλεσμα ενώ είναι ανασφαλείς να παριστάνουν τους πολύ σίγουρους και δυνατούς.
Πώς μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε
Είναι δύσκολο να αντιμετωπίσουμε τον νάρκισσο. Ακριβώς επειδή έχει χειριστική προσωπικότητα, επιλέγει ανθρώπους που –πιθανώς είναι ανασφαλείς– αρέσκονται να ακολουθούν οδηγίες και πρότυπα. Επιπλέον, δύσκολα θα παραδεχτεί κάποιο λάθος του. Παρ’ όλα αυτά, εμείς πρέπει να επιμένουμε σε αυτό που πιστεύουμε, να του αποδίδουμε τις ευθύνες του, να εκφράζουμε τα παράπονά μας, να επισημαίνουμε τα λάθη του και βέβαια να τον πιέσουμε να δει έναν ειδικό. Αυτό είναι και το πιο δύσκολο ίσως, γιατί ο νάρκισσος πιστεύει ότι δεν έχει κανένα πρόβλημα, ότι είναι τέλειος και πως φταίνε για όλα οι άλλοι. Όταν αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με τους γύρω του, ίσως απευθυνθεί στον ειδικό μόνο και μόνο για να του επιβεβαιώσει ότι το λάθος είναι των άλλων και όχι δικό του.
Με πληροφορίες από άρθρο της Δρ. Ναταλίας Κουτρούλη, MSc, ψυχολόγο Υγείας, με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική, διευθύντρια στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής
