Πολλοί άνθρωποι επιλέγουν τα τελευταία χρόνια να περιορίσουν ή να εξαλείψουν εντελώς τα ζωικά προϊόντα από τη διατροφή τους. Αυτό έχει προκαλέσει άνοδο στις διατροφές που εστιάζουν περισσότερο στα λαχανικά. Τα οπωροπωλεία και τα εστιατόρια προσθέτουν ακόμη περισσότερες επιλογές με βάση τα φυτά, καθιστώντας αυτόν τον τύπο διατροφής πιο προσιτό και εύκολο από ποτέ.
Οι όροι plant based και vegan χρησιμοποιούνται συχνά για να περιγράψουν μια διατροφή που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα φυτά. Αυτό μας κάνει να αναρωτιόμαστε, υπάρχει πραγματικά μια διαφορά μεταξύ των δύο; Σε αυτό το άρθρο, θα ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στους όρους για να μάθουμε αν υπάρχει πραγματικά διαφορά!
Τί είναι plant-based διατροφή;
Ως plant-based ορίζεται η διατροφή που εστιάζεται στην κατανάλωση κυρίως τροφών που έχουν φυτική προέλευση. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει μόνο φρούτα και λαχανικά. Οι plant-based τροφές περιλαμβάνουν ξηρούς καρπούς, σπόρους, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, φασόλια και έλαια.
Το να ακολουθείς μια plant-based διατροφή δεν σημαίνει ότι δεν θα ξαναφάς κρέας ή γαλακτοκομικά. Αντίθετα, σημαίνει ότι εστιάζεις στην επιλογή τροφίμων από περισσότερες φυτικές πηγές. Κάποιοι επιλέγουν να τρώνε κρέας και γαλακτοκομικά παρά το γεγονός ότι σε γενικά πλαίσια η κύρια διατροφή τους είναι plant-based.
Τί είναι vegan διατροφή;
Η vegan διατροφή εξαλείφει όλα τα ζωικά προϊόντα εξ’ολοκλήρου. Αυτό περιλαμβάνει γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά, μέλι, κρέας, πουλερικά και ψάρια. Το να είσαι vegan υπερβαίνει τις διατροφικές σου συνήθειες. Η Healthline εξηγεί, «Ο βιγκανισμός ορίζεται ως ένας τρόπος ζωής που προσπαθεί να αποκλείσει όλες τις μορφές εκμετάλλευσης και σκληρότητας των ζώων, είτε πρόκειται για τρόφιμα, ρούχα ή για οποιονδήποτε άλλο σκοπό». Αυτό σημαίνει ότι κάποιος που είναι vegan δεν θα αγοράσει δερμάτινα έπιπλα, δεν θα φορέσει δερμάτινα ρούχα ή δεν θα αγοράσει προϊόντα που εκμεταλλεύονται ζώα.
Plant-Based vs. Vegan: Ποιές είναι εντέλει οι διαφορές;
Τώρα που έχουμε μια βασική κατανόηση της διατροφής που εστιάζει σε φυτικές ύλες και του βιγκανισμού, ίσως αναρωτιέσαι, ποια είναι εντέλει η διαφορά;
Ενώ και οι δύο δίαιτες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε τρόφιμα από φυτά, ο όρος «plant-based» συνήθως αναφέρεται στη διατροφή ενός ατόμου μόνο. Αντιθέτως, το να είσαι βίγκαν συνήθως αναφέρεται όχι μόνο στη διατροφή, αλλά επίσης περιγράφει τον τρόπο ζωής κάποιου. Πολλοί άνθρωποι που επέλεξαν να υιοθετήσουν έναν vegan τρόπο ζωής συνήθως το κάνουν λόγω της ηθικής και των περιβαλλοντικών ανησυχιώντους, καθώς και της επιθυμίας τους να βελτιώσουν της υγεία τους (πάτα εδώ για να διαβάσεις την ιστορία του Θοδωρή από το Roots Food & Culture)
Η Plant-Based και η Vegan διατροφές είναι υγιεινές;
Εάν υιοθετηθούν σωστά, και οι 2 χορτοφαγικές διατροφές μπορούν να είναι υγιεινές και να προσφέρουν πολλά οφέλη. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί, ότι ο βιγκανισμός (που περιορίζει πλήρως τα ζωικά προϊόντα) μπορεί να στερείται ορισμένων θρεπτικών ουσιών. Εξαιτίας αυτού, ίσως χρειαστεί να παρακολουθείς προσεκτικά τα τρόφιμα που καταναλώνεις για να βεβαιωθείς ότι λαμβάνεις αρκετά θρεπτικά συστατικά.
Μερικά από τα θρεπτικά συστατικά που μπορεί να λείπουν από μια vegan διατροφή περιλαμβάνουν βιταμίνη Β12 (που βρίσκεται φυσικά σε ζωικές τροφές), ασβέστιο, σίδηρο και πρωτεΐνες. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλές φυτικές πηγές που μπορούν να σe βοηθήσουν να πάρεις αυτά τα θρεπτικά συστατικά και μπορείς επίσης να προμηθευτείς συμπληρώματα που θα σε βοηθήσουν να φτάσεις στην ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη, εάν χρειάζεται.
Για να διασφαλίσεις ότι λαμβάνεις αρκετά θρεπτικά συστατικά, ίσως θελήσεις να μιλήσεις με το γιατρό ή το διαιτολόγο σου.
Μπορούν η Plant-Based και η Vegan διατροφές είναι ανθυγιεινές;
Τόσο η plant-based όσο και η vegan διατροφές μπορεί να είναι αποβούν ανθυγιεινές και επιζήμιες εάν υιοθετηθούν σε λανθασμένο πλαίσιο. Εάν ένα τρόφιμο έχει την ένδειξη plant-based-friendly ή vegan, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι καλό για εσένα.
Υπάρχουν πολλά επεξεργασμένα vegan τρόφιμα όπως τσιπς, μπισκότα και τηγανητά τρόφιμα όπως πατάτες που είναι νόστιμα μεν αλλά όχι καλά για την υγεία σου! Εάν ακολουθείς μια δίαιτα που εστιάζει σε φυτικά τρόφιμα αλλά βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε βαριά επεξεργασμένα τρόφιμα, τότε δεν είναι καλή για την υγεία σου.
Τρόφιμα που μπορείς να καταναλώσεις με ασφάλεια σε μια plant-based ή vegan διατροφή
Σε μια vegan χορτοφαγική διατροφή, μπορείς να φας οποιαδήποτε τροφή από φυτά. Αυτό περιλαμβάνει φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, λάδια και μεταποιημένα vegan-friendly φαγητά.
Η plant-based διατροφή είναι σχεδόν η ίδια όπου μπορείτε να φας οποιαδήποτε τρόφιμα από φυτά. Ωστόσο, στα πλαίσια μιας plant-based διατροφής, θα θελήσεις να αποφύγεις την κατανάλωση κρέατος, θαλασσινών, γαλακτοκομικών προϊόντων και αυγών, χωρίς αυτό να σημαίνει να τα εξαλείψεις παντελώς από τις διατροφικές σου συνήθειες, αν δε θες.
Μπορείς να είσαι Plant-Based και Vegan στη διατροφική σου ρουτίνα ταυτόχρονα;
Σε αυτό το σημείο ίσως αναρωτιέσαι, μπορεί κάποιος να είναι Plant-Based και vegan μαζί; Η απάντηση είναι ναι! Είναι πιο σύνηθες από ό, τι νομίζεις. Μερικά άτομα επιλέγουν να υιοθετήσουν μια φυτική διατροφή και στη συνέχεια, αφού βιώσουν οφέλη για την υγεία, αναπτύσσουν κι άλλους λόγους για την αποφυγή ζωικών προϊόντων, όπως οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Αντίθετα, ορισμένα άτομα ενδιαφέρονται να εγκαταλείψουν ζωικά προϊόντα όπως κρέας και υλικά προϊόντα όπως το δέρμα, αλλά στη συνέχεια αποφασίζουν να υιοθετήσουν μια φυτική διατροφή για την υγεία τους.
Πως να υιοθετήσεις μια plant-based ή vegan διατροφή
Εάν αισθάνεσαι έτοιμος/η να ξεκινήσεις μια plant-based ή vegan διατροφή, η αλλαγή είναι εύκολη! Μπορείτε να μειώσεις πλήρως τα ζωικά προϊόντα ή να αρχίσεις σιγά-σιγά να μειώνεις την πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων και κρέατος. Θα μπορούσες ακόμη και να δοκιμάσεις να τρως φυτικά γεύματα μία φορά την εβδομάδα και στη συνέχεια να εισαγάγεις σταδιακά περισσότερες φυτικές επιλογές.
Δεδομένου ότι η συγκεκριμένη διατροφή είναι τόσο δημοφιλής, η εύρεση φυτικών τροφίμων και υποκατάστατων στο μανάβικο και τα εστιατόρια είναι εύκολη. Απλά πρόσεξε να μην καταναλώνεις πάρα πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα και προσπάθησε να εστιάσεις σε φρέσκα, ολόκληρα φυτικά τρόφιμα (κοινώς σε ό,τι δεν έχει ταμπελάκι με συστατικά).
Διάβασε εδώ το αφιέρωμά μας «Βιγκανισμός στην Αθήνα: Που θα απολαύσεις μοναδικές plant-based, #crueltyfree γεύσεις».
